Aloe arborescens

À prupositu di Wikipedia
L'aluetu
Aloe arborescens
Classificazione scentifica
Regnu Plantae
Divisione Magnoliophyta
Classa Magnoliopsida
Ordine Liliales
Famiglia Liliaceae
Generu Aloe
Nome binuminale
Aloe arborescens
Aiton, 1753
L'aluetu

L'aluetu arburescente (Aloe arborescens) hè una pianta chì face parte di a famiglia di e Liliaceae. Hè originariu di l'Africa australe. Hè cultivatu à fini orticoli è medicinali, per u più à u Giappone.

Etimologia[mudificà | edità a fonte]

U nome genericu Aloe vene da a parola latina aloe è da u grecu αλόη, termini chì pudianu designà l'Aloe vera. L'epitetu genericu arborescens vene da u latinu è significheghja "arburescente, chì hà l'apparenza di un arburu".

Storia è sistematica[mudificà | edità a fonte]

L'aluetu arburescente hè cultivatu in i giardini di a Cumpagnia olandese di l'Indie orientale à u Capu à parte si da almenu 1695. Hè impurtatu à Amsterdam da u prufissore Commelinin u 1674 è à u Giappone à u XVIIu seculu.

Philip Miller, u botanistu di u giardinu butanicu di Chelsea à Londra publicheghja in u 1768, in u so celebru dizziunariu di l'ortulanu, a prima descrizzione butanica di a pianta, sottu à u nome d' Aloe arborescens. A famiglia di l'Aloacee hè criata in u 1802 da u botanistu tedescu August Batsch (sottu à u nome d'Alooideae) ma ùn hè micca bè accittata da a cumunità di i botanisti è casca in disusu mentre centu uttanti anni. Ùn hè ch'è in u 1981, ch'è Cronquist a rimette à l'onore. A famiglia di i Xantorroeacee, creata in u 1829 da u naturalistu belgicu Du Mortier, per e piante monocutiledone di u generu Xanthorrhoea d'Australia, hè allargata da a classifica APG III (2009) per inchjude i generi in tempi di una volta piazzati in e famiglie Asphodelaceae induve fubbe dinù classificata Aloe arborescens.

Sinonimi[mudificà | edità a fonte]

Sicondu The Plant List, i sinonimi di Aloe arborescens sò:

  • Aloe arborea Medik.
  • Aloe arborescens var. frutescens (Salm-Dyck) Link
  • Aloe arborescens var. milleri A.Berger in H.G.A.Engler
  • Aloe arborescens var. natalensis (J.M.Wood & M.S.Evans) A.Berger en H.G.A.Engler
  • Aloe arborescens var. pachythyrsa A.Berger en H.G.A.Engler
  • Aloe frutescens Salm-Dyck
  • Aloe fruticosa Lam.
  • Aloe fulgens Tod.
  • Aloe natalensis J.M.Wood & M.S.Evans
  • Aloe perfoliata var. arborescens (Mill.) Aiton
  • Aloe perfoliatum Meyen
  • Aloe principis (Haw.) Stearn
  • Aloe salm-dyckiana Schult. & Schult.f.
  • Aloe salm-dyckiana var. fulgens (Tod.) A.Berger
  • Aloe sigmoidea Baker
  • Catevala arborescens (Mill.) Medik.
  • Pachidendron principis Haw.

Descrizzione[mudificà | edità a fonte]

L'Aluetu arburescente hè un arburettu, chì pò aghjunghje 2 à 3 m di altezza, incù e casce persistente. U picciolu sulitariu o ramificatu, pò aghjunghje un diamitru di 30 cm à u basamentu, incù e foglie morte persistente.

E casce sessile, sò disposte in rusette dense, à l'estremità di i piccioli. U lembu hè lungarinu. Si ristringhje rigularmente da u basamentu à l'arice è misura da 50 à 60 cm di longu, annantu à 5-7 cm di largu à u basamentu.

L'infiuriscenza di 60-80 cm hè eretta, di regula simplicia, qualchì volta incù un ramu.

Lucalisazione[mudificà | edità a fonte]

L'aluetu arburescente hè prisente naturalmente in a parte sudestu di l'Africa australe. Hè indigenu in a rigione ragruppendu l'Africa di u Sudu, u Botswana, u Malawi, u Mozambicu è u Zimbabwe. Pussede a distribuzione a più stesa in u generu Aloe.

Benchì l'aluetu arburescente s'adatta à numerosi tipi d'ambienti, u so ambiente naturale si trova generalmente in e rigione muntose. Cresce annantu à e scugliere muntose, qualchì volta in toppe dense, in e pratuline di muntagna frà i scogli, in e fureste poche dense è e fureste custiere.

L'aluetu arburescente hè statu impurtatu in numerosu paesi trupicali, sottutrupicali o timperati caldi, per e so qualità orticole è e so virtù medicinale. Hè diventatu invasivu à u Portugallu.

Fubbe introduttu à u Giappone à u XVIIu seculu induve ellu s'hè naturalizatu annantu à e coste di u punente è di u sudu. Hè prubabilmente 'ssu paese chì hè u più produttore impurtante ma solu per u mercatu internu. In Italia, a so cultura cummerciale hè destinata à a cosmetica è à l'erburisteria. A cultura hà principiatu in China è in Israele.

Referenze[mudificà | edità a fonte]

Ligami[mudificà | edità a fonte]

E Liliaceae

Agapanthus africanus - Allium acutiflorum - Allium ampeloprasum - Allium ascalonicum - Allium carinatum - Allium cepa (cipolla) - Allium chamaemolys - Allium guttatum - Allium massaessylum - Allium moly - Allium moschatum - Allium neapolitanum - Allium nigrum - Allium pallens - Allium paniculatum - Allium polyanthum - Allium porrum (Porru) - Allium pruinatum - Allium roseum - Allium sativum (Aglia) - Allium schoenoprasum - Allium scorodoprasum - Allium scorzonerifolium - Allium senescens - Allium sphaerocephalon - Allium subvillosum - Allium triquetrum (Sambula) - Allium ursinum - Allium victorialis - Allium vineale - Aloe arborescens - Aloe vera - Anthericum baeticum - Anthericum liliago - Anthericum ramosum - Aphyllanthes monspeliensis - Asparagus acutifolius - Asparagus albus - Asparagus aphyllus - Asparagus officinalis - Asparagus stipularis - Asphodelus aestivus - Asphodelus albus - Asphodelus fistulosus - Asphodelus L. (talavellu) - Asphodelus microcarpus - Asphodelus ramosus - Aspidistra elatior - Bellevalia hackelii - Brimeura amethystina - Bulbocodium vernum - Chlorophytum capense - Convallaria majalis - Cordyline australis - Dipcadi serotinum - Endymion hispanicus - Endymion non-scriptus - Erythronium dens-canis - Fritillaria imperialis - Fritillaria lusitanica - Fritillaria pyrenaica - Gagea arvensis - Gagea lutea - Gagea nevadensis - Hemerocallis fulva - Hyacinthus orientalis - Lilium bulbiferum - Lilium candidum - Lilium martagon - Lilium pyrenaicum - Maianthemum bifolium - Merendera bulbocodium - Merendera filifolia - Muscari comosum (Purrione) - Muscari neglectum - Muscari parviflorum - Narthecium ossifragum - Nothoscordum inodorum - Ornithogalum arabicum - Ornithogalum concinnum - Ornithogalum divergens - Ornithogalum exscapum - Ornithogalum flavescens - Ornithogalum gussonei - Ornithogalum kochii - Ornithogalum nutans - Ornithogalum umbellatum - Ornithogalum unifolium - Paradisea liliastrum - Paris quadrifolia - Polygonatum multiflorum - Polygonatum odoratum - Polygonatum verticillatum - Ruscus hypophyllum - Scilla autumnalis - Scilla bifolia - Scilla hyacinthoides - Scilla italica - Scilla liliohyacinthus - Scilla monophyllos - Scilla odorata - Scilla peruviana - Scilla ramburei - Scilla verna - Simethis mattiazzii - Streptopus amplexifolius - Tolieldia calyculata - Tulipa gesnerana - Tulipa sylvestris - Urginea maritima - Veratrum album