A natura hè tutta in festa

À prupositu di Wikipedia

A natura hè tutta in festa hè una puisia di Paulu Matteiu di la Fuata (1817-1899) chì faci parti di i Puisii Ghjucosi.

A natura hè tutta in festa[mudificà | edità a fonte]

O cara musa, chì stà in Ceppunieddu
È pigli frescu annantu à lu casteddu,
In i sapari à lu Pinzu,
In Ciaccalda è in u Pineddu,
Dundi facili la vena
Corri sempri è corri piena.
Ghjà spichja l'alba, risplendi la cuddina ;
primavera, l'Aprili s'avvicina ;
Dimmi, o musa campagnola,
Dormi o veghji stamatina ?
Sì tù sè in i Vaddiccioli,
Vurria dì ti dui paroli.
Sì tù sè ghjunta sbrumata da a lamaghja,
Di Frassiolu, dlu Buscu, o dla Palaghja,
Sì tù ùn dormi in i Scatoghja,
In i Ghjerbi o in a Ghjattaghja.
Spunta u soli in u Linari,
Cantichjemu, s'tù ha vagari.
Di quandu in quandu, tù sopra a Panicala
Stendi lu bulu, è quì racogli l'ala ;
Cara ninfa, incurunata
Da lu Pinzu tù ni fala,
Veni alegra à la Fuata :
Ci faremu una cantata.
Suredda cara, dulcissima cumpagna,
Aval' chì ridi, chì hè alegra la campagna;
Fà ci rida è stemu alegri :
S'tù mi volti li calcagna.
S'tù mi faci musu duru,
Ci spicchemu par sicuru.
Sì tù ùn t'ammorci, s'tù faci risa chjara,
Sè a me dilizia, ti tengu cusì cara.
Ma ùn mi basta à vulè ti ugna,
Lu butirru di Zigliara,
Sì tù faci a schizzinosa,
La lunatica è l'estrosa.
Or senti, o cara, riscoti la pigrizia,
Sì tù m'ascolti, sbandimu la tristizia ;
Sinnò femu lu divorziu,
È si desfa l'amicizia :
Or sinnò ci spiccichemu,
Madapiù ci buliemu.
Tù quandu maghju fiurisci tuttu in tondu ;
Ni fali à coglia li fiera dlu circondu,
È s'tù ghjugni in u Furciolu,
Ti ni scherzi dlu to mondu;
Dì mi un pocu, ti ramenti
La nostra acqua di Pamenti ?
Ci n'hè più fresca di quidda dla Scaledda ? [1]
Dlu Quarracciu, dla Sarra, dla Strimedda ?
La Castalia è l'Ippucrena
Poni mettasi cun edda ?
Ùn ci pò mancu Aratusa :
Chì ni dici, o cara musa ?
Quì ci ha li grotti, quì l'ombra è la friscura ;
Quì l'aria bona, la selva, la virdura.
Quì ti lavi in u butirru ;
Quì ti spichji in a Viura;
Quì li fiora è li funtani
Tù sa bè ch'ùn sò luntani.
'Dù sò più freschi lu monti è la pindici ?
Chì ti ni pari, suredda ? Chì ni dici ?
Da la punta di lu Pinzu
Fala à veda li to amici :
Forsi quì hè secca la vena
Di Castalia è d'Ippucrena ?
S'tù voli u frescu, 'dù ci hè com'è in Travetu ?
S'tù cerchi l'ombra, li sapari lu sicretu,
Quì ci hè a Sapara dlu boiu,
Culà v'hè lu Saparetu,
Sapareddi, Saparghjonu :
Quanti sapari Azilonu !
Dighjà u Parnassu, lu Pindu è l'Alicona
Dundi più volti tù canti la canzona,
Ani micca u nostru frescu,
La nostra aria cusì bona ?
È quì ancora una cantata
Saria forsi mal piazzata ?
Canta u buiaghju chì sfronda li castagni,
È in Chirinzolu tù senti li cuccagni ;
Squatriddeghja la so boci
È rimbomba sti campagni ;
À li legna in a Strunedda
Canta ancora la zitedda,
À lu mireghju, tù senti lu pastori,
Trionfa l'aria, chì Marzu si ni mori ;
È li pecuri è l'agneddi
Si ralegra lu so cori.
Canta u cuccu in Arghjachjusa,
È tù taci, o cara musa !
Canta l'acedda è canta la parsona ;
Da mani à a sera si senti la canzona ;
Chì aligria è chì rimori
Da u Spianatu à li Tracona,
Da la Piana di lu Favu
Finu ad Archia è à Campucavu !
Mughja lu boiu, la vacca è la vitedda ;
Bela la capra, la pecura è l'agnedda ;
Chì cuncertu è chì armunia
Da Ciaccalda ad Arruledda !
Or ùn sia po ma' ditta
Chì tù sola ti stà zitta !
Lu Pisanali, la Teppa, u Munacori,
La Carafedda, Ficalba è Bonsignori
Locupianu è lu Cavonu
Ùn t'alegrani lu cori ?
Tuttu canta à la rinfusa,
È no stemu à bocca chjusa !
La Marchisana fiurisci com'è Maghju ;
À li Vulneddi tù vedi, in Calcinaghju,
Ghjà la volpi custieghja
Lu muntonu tintinnaghju ;
Ma Falcona è Pusianu
Ùn si trovani luntanu.

Nòtte[mudificà | edità a fonte]

  1. Dla Bocca di A Scaledda.

Rifarenzi[mudificà | edità a fonte]

  • Paulu Matteiu di la Fuata (1993, 2006), Poesie Giocose, Aiacciu, CRDP di Corsica - Università di Corsica.