Santu Stefanu (Sardegna)

À prupositu di Wikipedia

Santu Stefanu hè un'isula di l'arcipelagu di A Matalena.[1] Hè situata à u centru di a cala furmata trà l'isuli di A Matalena è Caprera è a costa nordu di Sardegna, distanti di circa 1.5 km di a cità di Palau.

Giugrafia[mudificà | edità a fonte]

Santu Stefanu

L'isula hè à l'intuttu custituita da granitu tirendu annantu à u rusulinu, cuparta da una machja dichjarinatu è di ciambugliu rucciosu. A so superficia hè circa 3 km quatrati, ciò chì ni faci a quarta isula di l'arcipelagu sanu. U so rilevu turmintatu culminighja à 101 metri à u monti Zuccaru. Ùn conta micca risidenti pirmanenti probbii, ma a mità à punenti di l'isula dipendi d'un paisolu-albergu chì appartinia in u 1970 à u Club Med. 'Ssu centru turisticu hè dapoi u 1980 sfruttatu da a sucità taliana Valtur. A parti uriintali di l'isula hè una zona militaresca di a marina taliana.

Vicinu à l'estremità punenti di l'isula si trova un isulottu ampiu un mezu ettaru chì purtaia tradiziunalmenti u nomu d'Isulottu di a Paura. Hè chjamatu Isulottu Roma dapoi ch'iddu ci hè statu edificatu, in u 1950, un munimentu à forma di culonna rustrali in mimoria à i 1352 marini di u curazzatu Roma, affundatu da l'aviazioni tedesca à l'intrata di i Bucchi di Bonifaziu mentri ch'iddu era à a testa d'una flotta partita da Ghjenuva è da A Spezia par metta si in manu à i Britannichi in Malta.

Storia[mudificà | edità a fonte]

Vista annantu à l'isula dapoi u portu di Palau in Sardegna.

À a fini di u seculu XVIII u riamu di Piemonti è Sardegna hà custruitu annantu à l'altezza à u sudupunenti di l'isula u forti San Ghjorghju (ancu chjamatu Forti Nabulionu), distinatu à cuntrullà u strittonu chì spicca Santu Stefanu da a costa sarda. Hè quà chì Nabulionu Bonaparte, tandu tinenti culuneddu d'artigliaria, presi parti à a so prima spidizioni militaresca fora di Francia, impatrunindu si di u forti u 23 frivaghju di u 1793 cù u fini di ghjirà i so cannona contru à A Matalena, senza riescia eppuri à tena 'ssa pusizioni.

In fondu à una calanca si trova l'anziana cava di granitu di Villamarina ind'iddu fù sculpitu, annantu à una cummanda di Benito Mussolini, un enormu bustu di l'amiragliu Costanzo Ciano, distinatu à u so mausuleu vicinu à Livornu. A guerra po a caduta di u rigimu fascistu in u 1943 ùn parmissini micca di tarminà 'ssu travaddu, è a statua hè firmata sopr'à locu tali è quali. À buleghju ci si trovani dinò blocchi di granitu mezi zuccati.

In u 1972, u sicondu guvernu di Giulio Andreotti cunciditi a zona militaresca à a marina americana chì ci stalleti una basa aggrundendu i so suttumarini nucleari. 'Ssa cuncissioni hà piddatu fini di ghjinnaghju 2008, è l'installazioni sò rivinuti à a marina taliana.

Hè à Santu Stefanu chì u guvernu di Silvio Berlusconi avia à l'iniziu dicisu di tena u Vertici di u G8 di luddu di u 2009, u locu essendu statu ritinutu par causa di u so isulamentu, chì ùn era micca espostu à manifistazioni di prutesti. Finalmenti, hè à L'Aquila, culpita trè mesa più prestu da un terramutu, chì si tensi a riunioni.

Noti[mudificà | edità a fonte]

  1. 'Ss'articulu pruveni in parti da l'articulu currispundenti di a wikipedia in francesu.

Da veda dinò[mudificà | edità a fonte]