Minerva

À prupositu di Wikipedia
Minerva, ditagliu di u Trionfu di a Virtù di Andrea Mantegna (1499-1502)

Minerva era a divinità rumana di a guerra, di a savviezza è a prutittrici di l'artigiani. Da un puntu di vista mitulogicu, a figura di Minerva diriveghja da quidda di Atena, a so currispittivu in a mitulugia greca. Com'è par Atena, ancu par Minerva l'animali sacru hè a civetta, calchì volta u ciocciu.

Tituli è rolli[mudificà | edità a fonte]

Testa di Minerva di Elihu Vedder, 1896

U terminu Minerva fù prubabilamenti impurtatu da l'etruschi chì a chjamavani Menrva. I rumani ni confusini u nomu stranieri incù u so lemma mens (menti) vistu ch'è a dea guvirnava micca solu a guerra, ma dinò l'attività intillettuali.

Minerva era a figlia di Ghjovi è di Metidi. Fù cunsidarata a divinità verghjina di i guerrieri, di a puisia, di a medicina, di a savviezza, di u cummerciu, di l'arti, è ancu invintrici di a musica. Incù u terminu di Minerva Medica, fù a prutittrici di a medicina è di i duttori.

Cultu[mudificà | edità a fonte]

U celebru pueta rumanu Publio Ovidiu Nasone a difiniti com'è divinità da i milla compiti. Minerva fù adurata in tutta l'Italia, nonustanti solu à Roma assumesse un aspettu da guerriera. Hè di solitu rapprinsintata mentri indossa una cotta di maglia è un elmu, cumpletta di lancia.

I Rumani ni cilibravani a festa da u 19 à u 23 marzu in i ghjorna chì pigliavani u nomu di Quinquatria, i prima cinqui successivi à l'Idi di marzu, à parta da u dicennuvesimu in u Calindariu di l'Artigiani. Una virsioni più chjuca, i Minusculae Quinquatria, si tinia dopu l'Idi di ghjugnu, u 13 ghjugnu, incù l'usu di flautisti, moltu usati in i cirimonii riligiosi. U cultu di Minerva era tinutu annantu à u Campidogliu è facia parti di a Triadi Capitulina, incù a Ghjovi è Giunona. In a Roma attuali si pò visità a Piazza di a Minerva, in i circonda di u Pantheon.

In u 207 a.C. una gilda di pueti è attori fù criata par fà offriti vutivi in u Tempiu di Minerva annantu à l'Aventinu. Frà l'altri membri mireta una minzioni spiciali Livio Andronico. U santuariu avintinianu firmeti un impurtanti centru culturali par l'artisti par a maiò parti di a Ripublica Rumana.

In i Viti paralleli di Plutarcu (Pericle è Fabio Massimu), Minerva apparisci à Pericli in sognu urdinendu i curi par un citatinu malatu di Atena. Dopu st' episodiu fù eretta una statua in bronzu in onori di i divinità Ermes è Minerva.

Calculus Minervae[mudificà | edità a fonte]

Museiu di u Bardo: Minerva

U calculus Minervae era a petra di Minerva, veni à dì u votu dicisivu in un organu cullegiali chì era bluccatu par via di parità di voti annantu à una pruposta, ugualamenti appruvata è avvirsata da listessu numaru di cumpunenti (sicondu Titu Liviu circa Cinquicentu).

Si tratta di a traduzioni latina di l'Athenas psephos, u chjappulu ch'è u prisidenti punia in l'urna par ultimu in a Bulè di i Cinquicentu (l'organu lighjislativu in a Custituzioni di Clisteni, chì parò asercitava ancu una funzioni ghjurisdiziunali). Tali difinizioni era data annantu à l'asempiu di u lighjindariu votu di Atena in favori di Oreste, ricurdatu da Eschilu ni L'Eumenidi, dicisivu par mandà esenti da pena u matricidiu.

In l'antica Roma a difinizioni fù ripresa in u 30 a.C. quandu, in i prucessi criminali, un senatuconsultu ricunniscì à Ottaviano u calculus Minervae, u privileghju di aghjunghja u so votu à quiddu di a minuranza, è dunqua ditarminà l'assuluzioni, in casu mai ch'è a sintenza fussi stata prununciata incù a maiuranza di un solu votu.

In u mondu mudernu a funzioni di u Prisidenti incù votu dicisivu in casu di parità hè garantita in parechji urdinamenti, trà i quali u Senatu di i Stati Uniti d'America è a Cummissioni par a Virità è a Ricunciliazioni di u Sudafrica (in a quali u prisidenti Desmond Tutu espressi un votu dicisivu in l'ultima siduta[1]). Quissa si distingui da u swing vote, chì hè u votu oscillanti di un cumpunenti micca ideulugizatu in un organu cullegiali disparu, chì tindinzialamenti hè purtatu à dicida quiddu chì vinci: u casu di u ghjudici Sandra O'Connor di a Corti suprema di i Stati Uniti hè cunsidaratu quiddu più apprupriatu à renda u cuncettu, almenu in i tempi più ricenti.

Noti[mudificà | edità a fonte]

  1. Desmond Tutu, ùn ci hè futuru senza pardonu, Milano, Feltrinelli, 2001, p. 160.

Videughjochi[mudificà | edità a fonte]

Da veda dinò[mudificà | edità a fonte]

Fonti[mudificà | edità a fonte]

'Ss'articulu pruveni in parti o in tutalità da l'articulu currispundenti di a wikipedia taliana.