Filetta cumuna

À prupositu di Wikipedia
(Reindirizzamentu da Filetta)
Pteridium aquilinum
Pteridium aquilinum
Classifica scentifica
Regnu Plantae
Divisioni Pteridophyta
Classa Filicopsida
Ordini Polypodiales
Famiglia Dennstaedtiaceae
Genaru Pteridium
Nomu binuminali
Pteridium aquilinum
(L.) Kuhn, 1879

A filetta cumuna (Pteridium aquilinum) hè una pianta chì faci parti di a famiglia di i Dennstaedtiaceae.[1]

Discrizzioni[mudificà | edità a fonte]

Si tratta di una pianta arbacea vivaci di crescita trimenda (pò aghjunghja sinu à 2 metri d'altezza), incù un grandi rizomu rampicanti, da induva emerghjini i frondi annuali. I frondi ani un cuntornu triangulari è poni aghjunghja un metru di longu, a più larghezza grandi essendu supiriori à 50 cm. I divisioni più chjuchi sò lungarini, più o menu, incù i marghjini di solitu intrei. Di vaghjimu, u culori passa da u verdi à u russicciu.

I sori sò liniari, disposti longu à a marghjina annantu à a pagina infiriori è ricuparti da a marghjina piigata. A sporificazioni principia à a fini di u branu è dura l'istati sanu.

Ripartizioni[mudificà | edità a fonte]

A filetta cumuna hè una spezia cusmupolita, sparta in tutti i righjoni timparati, tantu in l'emisferu nordu ch'è in l'emisferu sudu, da u liveddu di u mari sinu à più di 2000 metri d'altitudina.

Cresci annantu à i terri silicei, ancu aridi, in i boschi, l'aresti è i pasciali. In i chjarini è i pasciali, pò furmà una filicaghja, veni à dì un cupartu stesu è densu. A so prupagazioni annantu à vasti stesi hè u segnu di una prubabili digradazioni di l'ambienti chì l'incendii prupiziani a so ricrescita è a so multiplicazioni.

Datu i so prubità tossichi, hè una gattiva arba di i pasciali.

A filetta cumuna hè mori prisenti in Corsica.[2]

Citazioni[mudificà | edità a fonte]

A filetta hè mintuvata à spessu in a cultura è in a litteratura corsa. Par esempiu:

  • in a sprissioni: ùn cunnoscia più a filetta chì significheghja[3]: avè sminticatu a Corsica è a so cultura

Rifarimenti[mudificà | edità a fonte]

  • Jeanmonod D. & Gamisans J. (2013) Flora Corsica (2 ed), Edisud.
  • Ettori, Farrandu, Antulugia di i sprissioni corsi - Anthologie des expressions corses, Parighji: Rivages, 1984

Noti[mudificà | edità a fonte]

  1. 'Ss'articulu pruveni in parti da a wikipedia in talianu.
  2. Jeanmonod & Gamisans (2013).
  3. Ettori (1984).

Da veda dinò[mudificà | edità a fonte]