Rundonu

À prupositu di Wikipedia
Daucus carota
Daucus carota
Classifica scentifica
Regnu Plantae
Divisioni Tracheophyta
Sottudivisioni Spermatophytes
Ordini Apiales
Famiglia Apiaceae
Genaru Daucus
Nomu binuminali
Daucus carota
Carl Linnaeus, 1753

U Rundonu (o Rundone) (daucus carota) hè una spezia di pianta chì faci parti di a famiglia di l'Apiaceae.

Discrizzioni[mudificà | edità a fonte]

Daucus carota hè una pianta arbacea biennali appartinendu à a famiglia di l'Apiaceae. Si distingui par via di a so radica carnata è manghjareccia, chì hè di regula di culori arancinu, bench'è edda possi ancu essa bianca, giadda o viulina. I casci di u rundonu sò pinnati è divisi in sigmenti stretti. I fiora, di culori biancu o rusulinu pallidu, sò ragruppati in cucculi cumposti. I frutti sò diachenii, picculi graneddi uvali è striati.

Ripartizioni[mudificà | edità a fonte]

U rundonu hè urighjinariu d'Auropa è d'Asia uccidentali, ma si hè spartu in numarosi righjoni di u mondu grazia à a so cultura è à a so naturalisazioni. Omu u trova currintamenti in i pratulini, i campi, i bordi di stradonu è i tarreni abbandunati. Priferi i terri beddi assiccati è assuliati.

In Corsica[mudificà | edità a fonte]

Daucus carota hè prisenti in Corsica.[1]

Ci sò parechji sottuspezii di rundonu in Corsica:

Biulugia[mudificà | edità a fonte]

U rundonu hè una pianta biennali, ciò chì significheghja ch'edda hà un ciculu di vita di dui anni. Mentri u primu annu, forma una rusetta di fogli basali è sviloppa una radica ghjiranti. Mentri u sicondu annu, pruduci un picciolu fiurali chì pò aghjunghja sinu à un metru d'altura. A fiuritura hà locu d'istatina, attirendu unumarosi insetti inamacatori. I graneddi sò spargugliati da u ventu o in adirenza à i pela di l'animali.

Tassunumia[mudificà | edità a fonte]

U rundonu hè scintificamenti cunnisciuta sottu u nomu di Daucus carota. Hè ancu chjamatu Daucus carota subsp. sativus, fendu rifirimentu à a varietà cultivata di carotta. Frà i sinonimi di Daucus carota, si trova Daucus sativus, Daucus carota var. sativus è Daucus carota subsp. carota.

Cunsirvazioni[mudificà | edità a fonte]

A carotta salvatica hè una spezia cumuna è largamenti sparta, ciò chì li cunfarisci un statutu di priaccupazioni minori in termini di cunsirvazioni. Eppuri, hè impurtanti di nutà chì certi varietà di carotti salvatichi sò minacciati par causa di a distruzzioni di u so ambienti naturali. A prisirvazioni di i pratulini è zoni naturali hè escinziali pà mantena a diversità di 'ssa spezia è di u so ecusistema assuciatu.

Rifarenzi[mudificà | edità a fonte]

  • Gamisans, J. & Jeanmonod, J. (1993) Catalogu di i pianti vascularii di Corsica - Catalogue des plantes vasculaires de la Corse, Conservatoire et jardin botanique de la ville de Genève: Genève (in francesu)
  • Jeanmonod D. & Gamisans J. (2013) Flora Corsica (2 ed), Edisud.

Noti[mudificà | edità a fonte]

  1. Jeanmonod & Gamisans (2013).

Altri prugetti[mudificà | edità a fonte]