Leccia

À prupositu di Wikipedia
A leccia
Quercus ilex
Classifica scentifica
Regnu Plantae
Divisioni Magnoliophyta
Classa Magnoliopsida
Ordini Fagales
Famiglia Fagaceae
Genaru Quercus
Nomu binuminali
Quercus ilex
Linnaeus, 1753
A ghjandi

A Leccia (o Liccia) (Quercus ilex) hè un arburu chì faci parti di a famiglia di i Fagaceae.[1] Hè alta sin'à 20 metri. A leccia hè un arburi chì teni i casci. U fustu hè abbastanza cortu.

Murfulugia[mudificà | edità a fonte]

Fustu[mudificà | edità a fonte]

A leccia hè un arburi cascilargu è à frundamu parsistenti, incù u picciolu raramenti drittu, simpliciu o divisu in u basamentu, di un'altezza chì pò aghjunghja da 20 à 24 metri. Pò piglià l'apparenza di un machjonu si eddu cresci in un ambienti rucciosu. Hà un'assà longa durata di vita, chì pò invichjà parechji seculi, ma a so crescita hè assà lenta.

A curteccia hè liscia è grisgia in a so ghjuvantù ; incù u tempu, diventa dura è bughja, guasgi niriccia, finamenti cripacciulata in picculi placchi parsistenti di forma guasgi quatrata.

I ghjovani rami di l'annu sò grisgi, ma dopu pocu tempu divintani tisgi è virdicci.

L'ochji sò chjuchi è attunduliti.

Fiora[mudificà | edità a fonte]

A tramula di a leccia

I fiora sò unisessuali, a pianta hè monoica. I fiora masci sò accolti in tramuli pindenti, cilindrichi. I fiora femini sò à forma di spica cumposta di 6 - 7 fiora.

I tramuli maschili misurani 5 - 7 cm di longu è sò purtati à u basamentu di i rami di l'annu. A fiuritura hà locu à a fini di u branu, da aprili à ghjugnu.

Frutti[mudificà | edità a fonte]

A ghjandi

I frutti di a leccia sò ghjandi, purtati soli o in gruppi di 2 à 5, annantu à un picciolu di circa 10 à 15 mm di longu (eccizziunalamenti, ancu 40 mm). I diminsioni varieghjani da 1,5 à 3 cm di lunghezza, da 1 à 1,5 cm di diamitru. Sò brunu scuru à maturità, incù i strisci più evidenti.

À l'arici di ogni ghjandi hè prisenti un mucronu ribustu. I ghjandi sò ricuparti annantu à un terzuu o a mità di a so lunghezza da un domu munitu di scagli distinti, à l'estremità libari. Maturani in l'annu stessu di a so fiuritura, di vaghjimu.

Radichi[mudificà | edità a fonte]

U sistemu di radichi hè ribustu. Si sviluppa da i prima anni di vita è pò pinitrà annantu à parechji metri in a terra. Ni risulta una grandi risistenza à a sicchina (a pianta và circà l'acqua in prufundità), ma dinò i prublemi di traspiantazioni, ch'è 'ssa spezia supporta mali.

I radichi latirali poni dinòessa assà forti è emettini à spessu i cacciaturi.

Legnu[mudificà | edità a fonte]

U legnu hà una certa purusità. U cori di u legnu hè di culori russicciu è l'albicciu hè di culori chjaru. Hè un legnu duru, cumpattu è grevu, sughjettu à l'imbarcu, difficiuli à travaglià. Hè par u più apradatu par u focu è par a pruduzzioni di carbonu di legnu. U legnu di a leccia hè unu di i più tannichi cunnisciuti. I tannini sò prudutti chimichi amari, di culori bughju. Quandu un chjodu di farru hè ficcatu in u legnu di leccia tagliatu di frescu, dopu à uni pochi di ori, si pò rimarcà una piccula tacca turchina circundendu u chjodu. Stu aneddu hè un cambiamentu di u legnu duvutu à a riazzioni di i tannini incù u farru ed hè un finominu tipicu di 'ssu arburi è altri pianti tannichi.

Ripartizioni[mudificà | edità a fonte]

A leccia hè urighjinariu di u bacinu mediterraniu, ind'eddu hè largamenti spartu. Omu u trova par u più in i righjoni custieri è i cuddini, ind'eddu prifirisci i terri calcarii è beddi assiccati. Hè ancu prisenti in certi parti di l'Africa Nordu è di l'Auropa uccidentali.

In Corsica[mudificà | edità a fonte]

A leccia hè prisenti è mori cumuna in Corsica.[2]

Biulugia[mudificà | edità a fonte]

A leccia hè un arburi à crescita lenta, ma chì pò aghjunghja un'altezza da 20 à 25 metri. Hè capaci à viva parechji seculi, è ancu più di un millenniu. Quercus ilex hè una spezia adatta à i cundizioni mediterranii, risistenti à a sicchina è à i tampiraturi elevati. I so fogli duri li parmettini di limità a perdita d'acqua in evapurazioni. Si ripraduci par u più in dispersioni di a ghjandi, chì hè cunsumata da l'animali è dissiminata in i so sterchi.

Sistematica[mudificà | edità a fonte]

Esistini dui sottuspezii di lecci:

  • Quercus ilex subsp. ilex: hè urighjinaria di l'aria chì si stendi da u nordu di a penisula iberica à l'estu di a Francia insin'à a Grecia.
  • Quercus ilex subsp. rotundifolia (sinonimi Q. rotundifolia, Q. ballota). Hè nativa di l'aria chì si stendi da u sudu di a penisula iberica à u nordestu di l'Africa.

Noti[mudificà | edità a fonte]

  1. 'Ss'articulu pruveni in parti da l'articulu currispundenti di a wikipedia in talianu è in francesu.
  2. Jeanmonod & Gamisans (2013).

Rifarenzi[mudificà | edità a fonte]

  • Jeanmonod D. & Gamisans J. (2013) Flora Corsica (2 ed), Edisud.

Da veda dinò[mudificà | edità a fonte]