Ghjinepara

À prupositu di Wikipedia
A ghjinepara
Juniperus communis
Classifica scentifica
Regnu Plantae
Divisioni Pinophyta
Classa Pinopsida
Ordini Pinales
Famiglia Cupressaceae
Genaru Juniperus
Nomu binuminali
Juniperus communis
L., 1753

A ghjinèpara (Juniperus communis) hè una pianta chì faci parti di a famiglia di i Cupressaceae.[1]

Discrizzioni[mudificà | edità a fonte]

A ghjinepara cumuna hè un cunifaru chì cresci in i pasciali, i boschi è l'ambienti muntosi secchi è spazzati da u ventu sinu à 1500 metri d'altitudina. Si prisenta sottu à a forma di un arbustu o di un arburettu à casci parsistenti, incù u fustu tortu, altu da 1 à 10 m, incù casci liniari, à forma di penni, zimbrunuti. A ghjinepara ùn pruduci nè fiora nè frutti. Hè ancu dioica, vali à dì ch'edda porta l'organi ripruduttori in dui pianti diffarenti.

A ghjinepara pruduci coni masci mori chjuchi è coni femini custituiti da scagli carnati chì si saldani mentri u so sviluppu. U conu femina, à quandu ficundatu è sviluppatu, hà l'apparenza di un bagu. Prima verdi, diventa bughju è turchinicciu maturendu. Si sviluppa mentri dui anni.

Ripartizioni[mudificà | edità a fonte]

A ghjinepara hè una spezia largamenti sparta in l'emisferu nordu. Omu u trova in Europa, in Asia è in America suprana. Hè prisenti in una grandi varietà d'ambienti, tali i scarsali, i pratulini, i furesti è i muntagni. A ghjinepara cresci tantu in i loca rinosi ch'è annantu à i terri calcarii. Hè cumuna annantu à i stazioni aridi è assuliati. Hè capaci à adattà si à cundizioni climatichi varii, andendu da i rigioni artichi à i rigioni mediterranii.

A ghjinepara hè prisente in Corsica.[2]

Biolugia[mudificà | edità a fonte]

A ghjinepara hè una pianta dioica, ciò chì significheghja ch'eddi esistini individui masci è individui femini. L'impullinazioni hè par u più assicurata da u ventu. I frutti sò cunsumati da numarosi animali, tali l'aceddi è i mammiferi, chì sparguglieghjani i graneddi. A ghjirminazioni di i graneddi hè prupiziata da u passaghju à traversu u sistemu dighjistivu di l'animali.

Tassonumia[mudificà | edità a fonte]

Juniperus communis hè u nome scentificu accittatu per 'ssa spezia. Esistini eppuri parechji sinonimi chì sò stati usati in u passatu, tali Juniperus alpina, Juniperus nana è Juniperus sibirica. 'Ssi nomi sò stati abbandunati chì erani cunsidarati cum'è variazioni di Juniperus communis.

Cunsirvazioni[mudificà | edità a fonte]

A ghjinepara hè una spezia chì hè cunsidarata cum'è essendu di priaccupazioni minore in termini di cunsirvazioni. Bench' ella possi esse affittata da a digradazioni di u so ambienti naturali, hè capaci à ripraducia si prestu è di culunizà nuveddi siti. Eppuri, certi sottuspezii di Juniperus communis, tali Juniperus communis subsp. nana, sò cunsidarati com'è essendu in priculu par causa di a so distribuzioni limitata è di a distruzzioni di u so ambienti. I misuri di cunsirvazioni poni essa missi in campu par pruteghja 'ssi sottuspezii minacciati.

Lessicu[mudificà | edità a fonte]

A ghjinepara hè ancu chjamata u ghjineparu.

Rifarimenti[mudificà | edità a fonte]

  • Jeanmonod D. & Gamisans J. (2013) Flora Corsica (2 ed), Edisud.

Noti[mudificà | edità a fonte]

  1. 'Ss'articulu pruveni in parti da a wikipedia in francesu è in talianu.
  2. Jeanmonod & Gamisans (2013).

Altri prugetti[mudificà | edità a fonte]