Galassia Nannara Ellittica di u Sagittariu

À prupositu di Wikipedia
Messier 54, chì saria in u centru di Sag DEG

A Galassia Nannara Ellittica di u Sagittariu (abbriviata in Sag DEG da u nomu in inglesu) hè una galassia satellita di a Strada di Roma. Hà un diamitru di circa 10.000 anni luci, è si trova avà a 70.000 anni luci di distanza da a Terra, in un'orbita pularia (rispettu à a Strada di Roma) chì hà un raghju di 50.000 anni luci.

Hè una di i più vicini galassii cumpagni di a Strada di Roma, ma si trova da a parti opposta di u nucleu galatticu rispettu à no, ed hè di cunsiquenza monda debuli è difficiuli à ussirvà, ancu s'idda copri una grandi purzioni di celi. Fù scuparta sola in u 1994 da R. Ibata, M. Irwin, è G. Gilmore, è subitu subitu ricunnusciuta com'è a galassia esterna più vicina. SagDEG pari essa una galassia monda vechja, incù poca polvara intarstiddari è cumposta par u più da steddi di pupulazioni II, vechji è povari di metalli rispettu à quiddi di a Strada di Roma.

Basendu si nantu à a so traghjittoria attuali, SagDEG pari distinata à passà à traversu u discu galatticu di a Strada di Roma prima di i prossimi centu milioni d'anni, ed hè in via d'assurbimentu da parti di a noscia galassia.

A so storia pricidenti è u so futuru sò à u centru d'un ardenti dibattitu.

À l'iniziu, monda astrunomi pinsetini ch'è SagDEG fussi ghjà à un stadiu avanzatu di disgrigazioni, veni à dì ch'è gran'parti di a so materia fussi dighjà stata mischiata à quidda di a Strada di Roma. Ma SagDEG hè sempri un'entità par sè, ancu s'idda t'hà a forma d'un'ellissi allungata, è sembra mova si in un'orbita più o menu pularia intornu à a Strada di Roma, à appena 50.000 anni luci da u centru galatticu. Ancu s'idda pudaria essa stata à l'urighjina una balla di steddi in muvimentu versu a Strada di Roma, SagDEG hè oghji smimbrata da i forzi di marea chì ani agitu duranti cintunari di milioni di anni. Simulazioni numerichi sughjiriscini ch'è i steddi strappati à a galassia si truvariani sparsi in filamenti lungu u so parcursu, induva iddi sò stati in effettu truvati.

Parichji astrunomi pensani parò ch'è SagDEG sighi stata in orbita intornu à a Strada di Roma par parichji miliardi di anni, è ch'idda aghji ghjà cumplittatu deci orbiti. A so capacità di rimana intreia nonustanti sti stress indicaria una cuncintrazioni stranamenti alta di materia oscura à u so internu.

Da un'antra parti, altri facini nutà i similiarità trà i steddi di SagDEG è quiddi di a Grandi Nivulu di Magellanu.

Da u mumentu di a so scuparta fina à u 2003 si pinsava ch'è SagDEG fussi a galassia esterna più vicina à a Terra, ma stu postu hè statu presu da a Galassia Nannara Ellittica di u Ghjacaru maiò, scuparta pocu fà.

SagDEG ùn devi essa micca cunfusa incù SagDIG, a Galassia Nannara Irrigulari di u Sagittariu, una piccula galassia posta à guasgi 4 milioni di anni luci da no.

Liami esterni[mudificà | edità a fonte]


Noti[mudificà | edità a fonte]


Fonti[mudificà | edità a fonte]

'Ss'articulu pruveni in parti o in tutalità da l'articulu currispundenti di a wikipedia in talianu.