Boeziu di Dacia

À prupositu di Wikipedia

Boeziu di Dacia o Boethius Dacii hè un filosufu medievali danesu o svedesu[1] di u seculu XIII (mortu versu u 1284).[2]

Biugrafia[mudificà | edità a fonte]

Boeziu nascì in a prima mità di u seculu XIII. Accupò prubabilamenti a pusizioni di chjericu siculari è canonicu di a diocesi di Linköping. Si stallò in Francia par insignà a filusufia à l'Università di Parighji. Quà s'aggrigò à Siger di Brabant, incù u quali eddu spartì un insolitu camminu prufissiunali, cuntinuendu à insignà l'arti liberali mentri uni beddi pochi d'anni in tantu chì maestru ès arti piuttostu ch'è di cumincià i studii supiriori (tiulugia o medicina) o di truvà un impiegu non universitariu. In u 1277 fù cundannatu da Stefanu Tempier par essa statu un capifila di u muvimentu averroistu. Boeziu fughjì tandu Parighji incù Siger, è feci appeddu à u papa Nicolas III. Fù ditinutu à a curia puntificali, in Orvieto, è righjunghjì dopu i duminicani di Dacia.

U so pinsamentu[mudificà | edità a fonte]

Avverroè, dittagliu di AScola d'Atena, 1511 di Raffaello Sanzio.

Boeziu fù un discepulu d'Avverroè ed hà scrittu annantu à a logica, a filusufia naturali, a matafisica è l'etica, bench'è certi di i so opari ùn avissini micca sopravvivutu.

Biugrafia[mudificà | edità a fonte]

A so pusizioni cintrali hè chì a filusufia devi suvità i so cunclusioni, indipindentamenti di u cunflittu pussibuli di quiddi incù a fedi riligiosa. Par Boeziu, a filusufia hè l'attività umana suprema, è in 'ssu mondu soli i filosufi aghjunghjini a sapienza; in u so libru Di u suvranu bè o Di a vita filusofica, offri una firventi discrizzioni aristutelica di u " bè suvranu " di l'omu com'è cuntimplazioni raziunali di a virità è di a virtù.

Frà i cunclusioni contruversi ch'eddu discutì, si trovani l'impussibilità di a criazioni ex nihilo. Siont'è Boeziu, a parsona ùn pò dimustrà da a raghjoni chì u mondu hà avutu un iniziu, chì a raghjoni naturali ùn cunnosci chì a generazioni è ignora a criazioni chì ùn ni hè micca menu vera. Di listessa manera, dichjara impussibuli a risurrizioni di i corpi siont'è i causa naturali, ma u cristianu sà ch'edda hè pussibuli "siont'è una causa supiriori chì hè a causa di tutta a natura". U mondu ùn avendu micca principiatu par via di i causi naturali, l'avvisu di u fisicu, limitatu à i so causi, ùn pò dunqua micca nigà a criazioni di u mondu.

Cuncirnendu l'aternità di u mondu, chì hè un'arisia, Boeziu pensa chì a filusufia è a fedi ùn sò micca in disaccordu. Com'è Siger di Brabant, Boeziu cunsidareghja ciò chì dipendi di Diu è ciò chì dipendi di a natura com'è dui ordini distinti, naturali è sopranaturali. I reguli chì limiteghjani è custrignini l'ordini naturali ùn s'imponini dunqua micca à l'ordini sopranaturali.

Boeziu ferma dunqua cristianu ed hà tentatu di cuncilià i so cridenzi riligiosi incù a so pusizioni filusofica assignendu u studiu di u mondu è di a natura umana à a filusufia, è assignendu à a riligioni a rivilazioni sopranaturali è i miraculi divini. Hè statu cundannatu par avè sustenutu a duttrina di a doppia virità, bench'eddu fussi statu attentu à evità di prisintà cunclusioni filusofichi cuntrarii à i virità riligiosi.

Com'è grammaticu, hè statu unu di i principali rapprisintanti di u currenti di i modisti.

Bibliugrafia[mudificà | edità a fonte]

Opari di Boeziu di Dacie[mudificà | edità a fonte]

  • Boethii Daci Opera, Hauniae (Copenhague), G. E. C. Gad, Corpus Philosophorum Danicorum Medii Aevi.
  • Quaestiones super libros physicorum, in Boethii Daci Opera, V, 1974.
  • Di aeternitate mundi, in Boethii Daci Opera, VI.2, 1976, p. 333-366.
  • Du suvranu bè o Di a vita filusofica (Di summo bono seu di vita philosophica), in Boethii Daci

Opera, VI.2, p. 367-377.

  • Modi significandi sive quaestiones super Priscianum maiorem (versu u 1270).

Noti[mudificà | edità a fonte]

  1. A so urighjini hè contruversa
  2. 'Ss'articulu pruveni in parti da l'articulu currispundenti di a wikipedia in francesu.