Ortustatu

À prupositu di Wikipedia
(Reindirizzamentu da Urtustatu)
Da una parti è da l'altra di una porta, u muru di u tempiu di Despina à Licosura cumporta un'infilarata d'ortustati suparati di marcadori.

L'ortustatu hè, in architittura, una lastra di petra, di legnu o di terra cotta chì t'hà una funzioni di punteddu o di cuntinenza è ancu d'imbiddimentu, s'edda hè dicurata o iscritta.[1] Pò essa piazzatu " à fiori di peddi " in terra, appughjatu o appiccatu à un muru.

Etimulugia[mudificà | edità a fonte]

U termini hè statu generalizatu pà essa apradatu in a discrizzioni di l'architittura di diversi culturi. Par isempiu, in l'architittura assira è ittita, l'ortustati erani à spessu sculpiti. U termini pò essa usatu di manera più generali pà disignà altri petri addrizzati, com'è i stantari.

L'etimulugia greca discrivendu a so lucalisazioni riguardu à u muru, incù a lati longa esposta, vali à dì parallela à u muru, l'upponi à u diatonos, un elementu incù a lati corta esposta, veni à dì urtugunali à u muru.

In altri cuntesti, u termini diventa di solitu "ortustatu".

Discrizzioni[mudificà | edità a fonte]

Ortustati in una tomba di giganti di Pascaredda in Sardegna

L'ortustatu pò essa fattu di diversi matiriali, da u legnu à a petra dura, ed hè di solitu dicuratu o iscrittu. 'Ssa forma di dicurazioni era particularamenti sparta à l'Urienti Vicinu à l'ità di u farru. I dicurazioni di l'ortustati pudiani essa in rilevu o (più di raru) incisi.

L'ortustati pudiani ancu furmà l'infilarata infiriori di u muru di un tempiu (più alta ch'è l'altri), chì in 'ssu casu erani piazzati à dui à dui è s'eddu ci era un spaziu abbastanza maiori, quiddu era impiutu d'astraccu.

L'ortustatu raprisintava, in Antichità, u megalitu virticali incù u quali si custruia i mura o i tempii. L'elementi sò stati piazzati verticalamenti à intarvalli rigulari, furmendu cusì un quatru, è i spazii sò stati impiuti di petri siont'è a tecnica " secca ", vali à dì senza apradà murtaii. Si trovani l'asempii di 'ssa tecnica di u " quatru " in i cità fenici di Sarepta, Mozia (Cicilia) è Tor.

Noti[mudificà | edità a fonte]

  1. 'Ss'articulu pruveni in parti da a wikipedia in talianu.