Catetu: differenze trà e virsioni
Pagina nova: In un triangulu rittangulu hè dittu '''catetu''' (da u grecu ''káthetos'', κάθετος: linia parpindiculari) ciascunu di i dui Latu (giumitria)|lati... |
|||
Linia 39: | Linia 39: | ||
== Pruiizioni di i cateti == |
== Pruiizioni di i cateti == |
||
I [[pruiizioni d'un sigmentu|pruiizioni]] di i cateti (''α'', ''β'') annantu à l'iputenusa sò strittamenti liati à a lunghezza di i cateti (''à'', ''b'') da i siguenti rilazioni |
I [[pruiizioni d'un sigmentu|pruiizioni]] di i cateti (''α'', ''β'') annantu à l'iputenusa sò strittamenti liati à a lunghezza di i cateti (''à'', ''b'') da i siguenti rilazioni: |
||
:<math>\frac{ |
:<math>\frac{a^2}{\alpha} = \frac{b^2}{\beta} = i</math>a ghjustificazioni pò essa truvata in u [[prima tiurema d'Euclide]] |
||
:<math> |
:<math>a^2 + \beta^2 = b^2 + \alpha^2 </math> |
||
== Da veda dinò == |
== Da veda dinò == |
Versione di e 17:42, 6 nuv 2014
In un triangulu rittangulu hè dittu catetu (da u grecu káthetos, κάθετος: linia parpindiculari) ciascunu di i dui lati aghjacenti à l'angulu rettu. U latu oppostu à l'angulu rettu si chjama inveci iputenusa.
Calculu di a lunghezza
A rilazioni fundamintali frà i lati d'un triangulu rittangulu hè stabilita da u tiurema di Pitagora, chì pò essa adupratu par calculà a misura d'un catetu quandu sò cunnisciuti i misuri di l'altri dui lati. Incù i metudi di a trigunumitria hè ancu pussibuli di ditarminà a misura d'un catetu cunniscendu a misura d'un solu di l'altri lati à tempu cù à l'ampiezza d'un di l'anguli acuti di u triangulu rittangulu.
In i formuli ripurtati quì sottu si indicarà incù i l'iputenusa, è incù c1 è c2 i dui cateti d'un triangulu rittangulu qualunqua. L'anguli opposti à i cateti c1 è c2 sarani rispittivamenti γ1 è γ2.
Dati l'altri lati
A misura d'un catetu equivali à a radica quatrata di a diffarenza trà i quatrati di i misuri di l'iputenusa è di l'altru catetu. St'enunciatu hè una cunclusioni diretta di u tiurema di Pitagora.
Dati l'iputenusa è un angulu
A misura d'un catetu equivali à quidda di l'iputenusa multiplicata par u sinu di l'angulu oppostu, o par u cusinu di l'angulu aghjacenti.
Dati l'altru catetu è un angulu acutu
A misura d'un catetu equivali à quidda di l'altru catetu multiplicata par a tangenti di l'angulu oppostu à u prima, o par a cutangenti di l'angulu aghjacenti.
Cunsidarazioni
Incù u tiurema di Pitagora hè faciuli à dimustrà ch'è a misura d'un di i cateti hè sempri più minori ch'è quidda di l'iputenusa. Tinendu prisenti ch'è tutti i lati misurani più di zeru:
à a stessa cunclusioni si ghjunghji applichendu u tiurema di i sini.
Pruiizioni di i cateti
I pruiizioni di i cateti (α, β) annantu à l'iputenusa sò strittamenti liati à a lunghezza di i cateti (à, b) da i siguenti rilazioni:
- a ghjustificazioni pò essa truvata in u prima tiurema d'Euclide
Da veda dinò
Noti
Fonti
'Ss'articulu pruveni in parti o in tutalità da l'articulu currispundenti di a wikipedia in talianu.