Piumbonu

À prupositu di Wikipedia
(Reindirizzamentu da Lavandula stoechas)
U piumbonu
Lavandula stoechas
Classificazioni scentifica
Regnu Plantae
Divisioni Magnoliophyta
Classa Magnoliopsida
Ordini Lamiales
Famiglia Lamiaceae
Genaru Lavandula
Nomu binuminali
Lavandula stoechas
Linnaeus, 1753
U piumbonu

U Piumbonu (o Piumbone) (Lavandula stoechas) hè un fiori chì faci partita di a famiglia di i Lamiaceae. Hè urighjinariu di i rigioni di u Mediterraniu, d'Africa di u Nordu, d'India è d'Asia.

Discrizzioni[mudificà | edità a fonte]

L'infiuriscenza

A pianta hè alta 40-60 cm, eccizziunalamenti finu à 120 cm, di culori grisgicciu, incù un purtamentu erettu. A pianta hè arumatica.

I fogli sò pirsistenti, opposti, liniari, longhi 1-3 cm, larghi pochi millimitri. À l'ascella di i fogli sò insiriti ciuffa di fogli più chjuchi.

I fiora sò riuniti in un'infiuriscenza à spiga, ovatu-cilindrica è appena angulosa, longa 2-3 cm è surmuntata da un gruppu di 2-3 brattei beddi sviluppati, di culori viulinu, turchinu o malvu. U piumbonu fiurisci da maghju à aostu. I fiora ani un caliciu longu circa un mezu millimitru o appena di più. A curolla hè di culori turchinu-viulaceu è longa circa un mezu centimu.

In l'ariali i più caldi a pianta entri in vegetazioni versu a fini di u vaghjimu o in pienu inguernu, in quiddi più freti di branu. L'ebbica di fiuritura principia, sicondu a ripresa vegetativa, da ghjinnaghju à maghju è cuntinueghja duranti parechji mesa. A pianta hè buttinata da l'abbi.

Distribuzioni[mudificà | edità a fonte]

U piumbonu hè una pianta meditarrania, ma ùn hè micca prisenti in tutti i rigioni di u bacinu. Si trova in tutti i rigioni custieri di u Mari Tarraniu eccituatu in Libia, in Egittu è in u virsanti adriaticu di a Penisula taliana.

In Corsica[mudificà | edità a fonte]

U piumbonu hè prisenti è cumunu in Corsica.[1] Quand’eddu brusgia sciapitteghja ed hè par quissa ch’eddu hè chjamatu piumbonu.[2] Hè ancu chjamatu u piubone o l'arba dritta.

Cunsirvazioni[mudificà | edità a fonte]

U piumbonu hè una spezia largamenti cultivata par i so prubità urnamintali è arumatichi. Hè apradata in a fabricazioni di profumi, d'olii escinziali è di prudutti cusmetichi. Eppuri, par causa di a distruzzioni di u so ambienti naturali è di a racolta eccessiva, certi pupulazioni di piumbonu sò minacciati. I misuri di cunsirvazioni sò nicissarii pà prisirvà 'ssa spezia è assicurà a so sopravvivenza à longu andà.

Usi[mudificà | edità a fonte]

Ghjardinaghju[mudificà | edità a fonte]

In u giardinaghju u piumbonu pò essa imprudatu par a rialisazioni d'orti meditarranii in cumpusizioni misti à i quali pò cunferiscia una certa biddezza par via di a so abbundanti fiuritura è l'intensità di i culori di i so infiuriscenzi.

Apicultura[mudificà | edità a fonte]

U piumbonu hè un' intarissanti pianta melifera. U meli monuflora ottinutu da 'ssa pianta differisci in tuttu da u meli di lavanda di cultura: t'hà un gustu più fini ed hè pocu arumaticu. 'Ssu meli monuflora hè pocu prisenti annantu à u marcatu ed hè pruduttu soprattuttu in Sardegna è in l'isula d'Elba.

Medicinali[mudificà | edità a fonte]

Avvertenza
Avvertenza
L'infurmazioni mintuvati qui ani sò solu cunsigli riguardu à a medicina è pudariani essa falsi. I continuti ani solu un fini illustrativu è ùn si poni in nisciuna manera sustituiscia à un avvisu medicali.

U piumbonu pruduci un oliu essinziali chì cunteni linalolu, linalil acitatu è cineolu. Com'è altri lamiacei hà prubità antisettichi, espetturanti è antispasmodichi.

In Corsica, si faciani i fumenti incù i fiora di u piumbonu par luttà contru a sinusita.[3]

Gallaria d'imagini[mudificà | edità a fonte]

Noti[mudificà | edità a fonte]

  1. Jeanmonod & Gamisans (2013).
  2. Infcor: 'piumbone', cunsultatu u 26 ghjugnu 2015.
  3. Simonpoli (1982), p. 181.

Bibliugrafia[mudificà | edità a fonte]

Liami[mudificà | edità a fonte]

Altri prugetti[mudificà | edità a fonte]